Reis naar Malawi december 2021/januari 2022
week 5, 7 t/m 15 januari 2022
De reis naar Mzuzu ging heel voorspoedig. Onderweg hadden we een paar kleine buitjes, “showers” noemen ze die. Regen betekent dat het giet, en het liefst dagen achtereen. We kwamen aan bij ons hotel, Sunbird Mzuzu. Er kwamen meteen een aantal mensen aan om ons te helpen met de bagage. De kamer is mooi, je ziet wel overeenkomsten met Sunbird Blantyre. We hebben een fijne ruime kamer met een suite, omdat we zoveel bagage hebben. Dat is heel fijn, zo hebben we ook een ruimte om even lekker te zitten.
Na een goede slaap in een fijn bed hadden we een goed ontbijt de volgende dag. Dat geeft ons weer nieuwe energie, de batterij wordt weer opgeladen. Bo is eerst naar de CCAP gegaan met onze paspoorten om de visa te verlengen. Ruth is de dame die dat voor ons doet. In die tijd heb ik het vorige verhaal gemaakt. Daarna heeft Bo alle administratie bijgewerkt en zijn mail afgehandeld. Na de lunch en zijn middagslaap kon hij de paspoorten weer ophalen en is hij naar de bank geweest. Er gaan heel wat MKw’s (Malawi Kwacha’s) door de vingers. Hij zegt altijd dat wij in Holland een boom hebben waar we ze vanaf kunnen plukken. Soms pakken ze hem terug op zijn woorden: maar jij hebt toch een boom…. hahaha.
Zaterdags ging Mwiza naar de garage met de auto. Er was iets met een schokbreker. Wij hebben ons de hele dag lekker ontspannen en zijn in en rondom het hotel gebleven. Ik ben flink verkouden geworden, waarschijnlijk van de airco en de temperatuursverschillen. Mzuzu is altijd kouder, vanwege de bergen en bossen. Toen we in het zuiden waren hadden we meer dan 40 graden, in Kasungu was het rond de 35. In Mzuzu na de regenbui is het 20. In Chitipa is het dan weer 38. Dat zijn toch hele verschillen.
Zondag konden we weer niet naar de kerk vanwege corona. Heel erg jammer. Het doet echt wat met mij. Ik vind de kerkdiensten hier altijd zo geweldig. Zo betrokken. ‘sAvonds hebben we bij Timothy en Brenda Nyasulu gegeten. Ook Brian was thuis. Het was goed om ze te kunnen zeggen dat we met ze meeleven in hun verdriet om het overlijden van hun zoon Andrew na het vreselijke ongeluk. We hadden een fijne, gezellige avond met elkaar.
Maandags zijn we vertrokken naar Chitipa. Eerst moest er nog een band verwisseld worden. Je begrijpt het soms niet, op zaterdag naar de garage geweest, als het goed is heeft de auto daarna het hele weekend stilgestaan, en dan toch.. Voordat we op weg zijn! Dan eerst tanken, nog even een paar kleine boodschapjes halen voor onderweg, dan nog ergens een pak met flesjes water halen en dan eindelijk op weg. Elke keer hetzelfde, soms komt er het bezoek aan de bank nog bij. Dan eindelijk op weg, een reis van zo’n 500 km. De wegen zijn zo vreselijk slecht, grote gaten en heel erg diep, je knalt erin als je niet oppast. Mwiza omzeilt de meeste, maar daar worden we dan weer beroerd van, van dat geslinger. Ook is dat oppassen, want soms komt er ineens een auto recht op ons af, die een gat aan zijn kant omzeilt. Dan moet Mwiza bovenop de rem om hem voor te laten gaan. Dat is hier allemaal heel normaal. Ze zijn er voor elkaar, er wordt nooit gemopperd of gescholden, alles gaat in harmonie. Ook tussen de kinderen, er is bijna nooit een vechtpartij. Ook op straat niet, alles gaat met plezier, blijheid om elkaar te zien, fijn om elkaar te spreken. Dat staat centraal voor Malawi. Daarom noemen ze het “Het warme hart van Afrika”.
De lodge in Chitipa is niet bijzonder. Dat heb ik ook al eens eerder geschreven. Het is eigenlijk een huisje. Er waren zo ontzettend veel muggen. Bo wilde de klamboe niet gebruiken. Hij had meer dan 70 steken. Gelukkig deert hem dat niet. Ik heb er echter een hekel aan en ook veel last van. De klamboe van mij was eigenlijk voor een eenpersoons bed. Maar ik lag in een tweepersoons. Er waren geen gordijnen in de badkamer en aan mijn kant van het bed. Daar heb ik de handdoeken maar voor gebruikt. Je wordt wel vindingrijk door dit soort dingen. We werden ’s morgens buiten, op weg naar de eetzaal, aangesproken door een meisje van de bediening: je hebt één bed gereserveerd, dus je krijgt ook één ontbijt. De andere moet je kopen, is dat ok? Hoezo, vraagt Bo. Ik betaal toch voor alles? Nee, je moet er één kopen. We snapten er niks van. Die moest dus direct afgerekend worden na het ontbijt. Tja, zeg het maar…..
We gingen eerst naar Ifumbo. Wat is het toch een lange, lange weg, het klimt maar omhoog en omhoog. Tot bovenin de bergen. En allemaal zand, smal met kuilen en gaten. De dominee wachtte al op ons. Hij was blij dat we er waren. Hij wilde ons laten zien dat ze de spanten van het dak van de kerk hadden verwijderd. Dit was namelijk heel gevaarlijk gedaan en stond op instorten. We hadden met meerdere personen overlegd dat dit beter was om het opnieuw te doen. Maar wat nu bleek, was dat de muren overhelden naar de buitenkant. Dat was voor ons echt schrikken, want op deze manier helpt het niet om de kerk een nieuw dak te geven. Dan stort het alsnog in. Wij moesten hun dus vertellen dat de hele kerk moest worden afgebroken, want dit kon echt niet. Het is zo gevaarlijk om dan toch het dak erop te laten rusten. Ze waren zo teleurgesteld. Er zat al zoveel geld in het bouwen van de kerk. Het is namelijk een immens grote kerk die ze hebben gebouwd. Dat zie je overal in Malawi. Grote kerken. De overspanning is dan heel erg moeilijk, meer dan 8 meter kan bijna niet. Bo zei, de hele kerk moet worden afgebroken en opnieuw worden gebouwd. Dit is echt niet goed. Hij heeft het ze goed uitgelegd, tot ze begrepen wat de problemen waren. Maar hij heeft ze ook beloofd dat we een oplossing zullen gaan vinden. Wordt vervolgd……
Daarna gingen we naar de plaats waar we de vorige keer ook waren geweest, Ibanda, bij Kapoka. Wat een mooie akker had dezelfde mevrouw weer! Dat belooft echt weer een prachtige oogst! Ook hebben we daar in de buurt er nog een bezocht. Ze wachten wel op regen, maar Chitipa is meestal later, dus dat komt vast wel goed. De mensen in Chitipa staan erom bekend dat het goede boeren zijn en heel harde werkers. Dat bleek ook wel de volgende dag, toen we de meeting met het comité hadden. Ze vroegen wat ze konden doen in de tijd na de oogst. Dan wilden ze ook werken. Bo vertelde hun dat ze dan mooi verrijkte compost konden gaan maken. Dan is er namelijk veel groen te vinden. Maar ze wilden ook graag andere dingen gaan verbouwen: tomaten, zoete aardappel, cassave, sojabonen, pinda’s. Bo vertelde hun dat ze dat wel konden proberen met verrijkte compost en door veel dichter op elkaar te planten. Nu planten ze iedere meter een zaadje.
Diezelfde dag zijn we teruggereden naar Mzuzu. Chitipa vraagt zoveel energie van ons. Niet vanwege het bezoek aan de akkers, maar de reis maakt het zo zwaar. Het was heerlijk om weer terug te zijn. Een heerlijke douche genomen, want dat hadden we daar dagenlang niet gedaan…. en toen een beetje gegeten en heerlijk geslapen. De donderdag was weer een “rust”dag in het hotel. Lekker lezen en op de laptop.
Vrijdags gingen we met Brenda op pad. Weer de binnenlanden in, waar het geregend had, dus lekker wegslippen in de auto. Soms moest Mwiza de “four wheel drive” aanzetten. Anders kwamen we er niet tegen op, of zouden we vast komen te zitten. Brenda vertelde dat zij dat had meegemaakt met haar auto. Ze hadden haar met een ketting eruit getrokken. Even later was het weer zo geweest. Toen had ze de auto laten staan en was op een motor verder gegaan. Soms is een motor ook makkelijker op deze wegen. We hebben een paar vrachtauto’s gezien die gekanteld waren en/of vastzaten in de modder. Het is echter heel bijzonder dat Brenda zoveel werk doet door naar die afgelegen gebieden te gaan. Zij is ook niet meer een van de jongsten, ik denk zo midden 50. Ze is echter heel trots op haar werk.
Wat een goede groepen heeft Brenda! De mensen doen zo ontzettend hun best. Dat komt ook door haar overredingskracht. Ze staat voor de groep en is zo onverbiddelijk. Je moet het goed doen! Anders heb je geen oogst! Je wilt toch eten? Je moet terugbetalen! Je krijgt niet voor niks zaden en meststoffen!
Ook zijn we nog naar de opslagruimte van “haar” mais geweest. Onvoorstelbaar, zoveel zakken mais die de mensen teruggeven.! In haar district 1.177 zakken van 50 kg, Het is toch elke keer weer verbazingwekkend dat ze het voor elkaar krijgen. Mensen die zoveel honger gewend zijn, die dan een zak mais teruggeven van hun oogst. Dan moeten ze toch echt nu wel in overvloed oogsten, anders zouden ze dat echt niet doen. Voor ons is dat het bewijs hoe goed het gaat. De mais die ze brengen wordt eerst gewogen. Is de zak niet helemaal 50kg, dan worden ze teruggestuurd om bij te vullen. Daarna wordt de mais gecontroleerd op het vochtgehalte, dat moet minder dan 12% zijn. Daarna wordt genoteerd wie de zak ingeleverd heeft en van welke groep. In het vervolg willen we ook graag weten wat de totale oogst van die persoon was. Daar hebben we nu nog onvoldoende zicht op.
Zaterdags hadden we een meeting geregeld in het hotel. Geoffrey van Chitipa was er helaas niet bij, hij had malaria. Ook Cecilia kon er helaas niet bij zijn. Ds. MzuwaBanda kwam iets later vanwege een begrafenis. Cecilia en MzuwaBanda zitten in het bestuur van de NGO in Malawi. Brenda, Rodney en Jonazio waren er ook. Jonazio was de avond ervoor al vertrokken en had de hele nacht doorgereden en kwam ’s morgens aan in Mzuzu. Heel erg fijn dat hij er ook bij was. Het was een zeer goede meeting. We hebben veel kunnen bespreken. Vooral de plannen voor de toekomst en hun gedachten daarover. Het is goed om te zien hoe ze meedenken.
’s Middags gingen we eten bij Ds. William Tembo, General Secretary van de CCAP en zijn vrouw. Zij hadden ons uitgenodigd. Mwiza, onze chauffeur in Malawi, rijdt hem normaal gesproken overal naar toe. Hij is zijn vaste chauffeur. Wij lenen Mwiza dus altijd als we in Malawi zijn. Het was goed om samen te eten en te praten. Ook de dochter en schoonzoon met hun dochtertje Amber waren er. We hebben leuke gesprekken gehad tijdens het eten.
We komen soms met de dagen in de war. Het is dat ik altijd kleine aantekeningen maak, anders zou ik er niks meer van kunnen maken. De mevrouw achter de Receptie van het hotel vroeg Bo hoe het gisteren was gegaan. Bo zei dat we naar de velden waren geweest. Nee hoor, zei ze, gisteren had je een NGO meeting. Och ja…
